Son araştırmalar, kolon kanserinin hızla yayılmasının ultra işlenmiş gıdalar, özellikle de tohum yağlarıyla bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor.
ABD hükümetince desteklenen bir çalışma, 80’den fazla kolon kanseri hastasının tümörlerini analiz etti. Sonuçlar, ayçiçeği, kanola, mısır ve üzüm çekirdeği yağları gibi tohum yağlarının yüksek düzeyde biyoaktif lipitlerle ilişkili olduğunu gösterdi.
Bu lipitler, vücuttaki yağların parçalanması sırasında oluşan bileşiklerdir. Kronik iltihaplanmayı tetikleyerek tümörlerin gelişmesini ve büyümesini desteklerler. Araştırmacılar, bu yağlarla zenginleştirilmiş gıdaların sık tüketiminin yalnızca kolon kanseri riskini artırmakla kalmayıp kalp hastalığı, artrit ve diğer kronik sağlık sorunlarına da katkıda bulunabileceği konusunda uyarıyor.
Tohum yağları, bitkilerden elde edilen nötr aromalı ve yüksek duman noktalı yağlardır. Bu özellikler, onları yüksek sıcaklıklarda yemek pişirmek için ideal hale getirir. Ancak, genellikle ağartma, koku giderme ve ısıtma gibi işlemlerden geçirilirler. Bu süreçler zararlı bileşiklerin oluşumuna yol açabilir.
Özellikle derin kızartma gibi aşırı ısınan yağlarda, kanser ve diğer kronik hastalıklarla ilişkilendirilen aldehitler gibi toksik maddeler açığa çıkabilir. Bu nedenle, tohum yağlarının aşırı ısınmasından kaçınılması önerilir.
30 ile 85 yaş arasındaki hastalardan alınan tümörlerin analizi, tohum yağı tüketenlerin malign dokularında, daha sağlıklı yağlar tüketenlere göre yüksek seviyelerde zararlı lipitler bulunduğunu ortaya koydu. Araştırmacılara göre, bu lipitler sadece iltihabı teşvik etmekle kalmıyor, aynı zamanda vücudun kansere karşı savunmasını da zayıflatıyor.
Bilim insanları, tohum yağlarının omega-3 yağ asitleri bakımından zengin olan zeytinyağı veya avokado yağı gibi daha sağlıklı alternatiflerle değiştirilmesini öneriyor. Ayrıca, yüksek lifli bir diyetin kolon kanseri riskini önemli ölçüde azaltabileceği belirtiliyor.
Alkol, tütün ve aşırı işlenmiş gıdalardan kaçınmak da sağlık açısından önemli tavsiyeler arasında yer alıyor.
Yağların duman noktası, yemek pişirirken dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. Zeytinyağı gibi yüksek sıcaklıklara karşı daha kararlı olan yağlarla yemek pişirmek, sağlık risklerini en aza indirgemek için tercih edilmelidir.