Trump, Ukrayna Savaşı İçin Yaptırım Tehdidinde Bulundu
Eski Başkan Donald Trump, Çarşamba günü Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek için bir anlaşmaya varmaması halinde Rusya’ya ve “katılımcı ülkelere” yeni gümrük vergileri de dahil olmak üzere yaptırım uygulayacağını söyledi.
Trump, kullandığı Truth Social platformunda, “Yakın zamanda bir ‘anlaşma’ sağlanamazsa, Rusya’nın ABD’ye ve diğer katılımcı ülkelere sattığı her şeye için yüksek vergiler, tarifeler ve yaptırımlar uygulamak zorunda kalacağım” ifadelerini kullandı.
“Katılımcı ülkeler”den neyi kastettiği veya bu katılımın ne anlama geldiğini netleştirmedi. Ancak bu ifade, Rusya’nın en büyük ticari ortaklarından biri olan Türkiye için endişe verici bir durum yaratıyor.
Türkiye’ye Yansımaları
Türkiye, 2022’de Rusya ile 68,1 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştı. 2023’te Türkiye, Rusya ile en çok ticaret yapan üçüncü ülke oldu. Türkiye, Rusya’dan buğday ve bakliyat ithal ederken, Rusya’ya meyve, sebze, kuruyemiş, plastik ve plastik ürünleri ihraç ediyor.
Bununla birlikte, Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı bununla sınırlı değil. Türkiye, 2021 verilerine göre Rusya’ya yüzde 28 oranında makine ve teçhizat ihraç ediyor. Bu ürünlerin önemli bir kısmı askeri sanayide kullanılıyor.
Ukrayna-Rusya savaşında bir anlaşmaya varılamaması, Türkiye’nin Rusya’yı bir ticari ortak olarak kaybetmesi veya ABD’nin yaptırımlarıyla karşı karşıya kalması anlamına gelebilir.
ABD ve Rusya Arasındaki Etkileşim
Trump’ın tehdit ettiği ekonomik yaptırımlar, ABD’nin mevcut ticaret ilişkilerine kıyasla Rusya’yı daha sınırlı bir şekilde etkileyebilir. ABD, 2024’ün ilk 11 ayında Rusya’dan ithalatını 2,9 milyar dolara düşürdü.
Ancak ABD’nin Türkiye gibi Rusya ile ticarete devam edemeyen müttefiklerini hedef alması, ABD ve Rusya arasında seçim yapmak zorunda kalan ülkeleri Rusya pazarını terk etmeye itebilir. Rusya’nın en büyük ticari ortakları arasında Çin, Hindistan, Türkiye, Kazakistan ve Brezilya yer alıyor. ABD’nin koruması ve ticari desteğini alan Güney Kore de Rusya ile geniş hacimde ticaret yapan ülkeler arasında.
ABD’nin olası yaptırımları, özellikle Türkiye, Güney Kore, Brezilya ve Hindistan’ı olumsuz etkileyerek Rusya pazarından çekilmelerini sağlayabilir.
Rusya’nın Tepkisi
Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyanskiy, Trump’ın “anlaşma” ile neyi kastettiğini anlamadan yorum yapmanın zor olduğunu söyledi.
Polyanskiy, “Bu sadece savaşı bitirme meselesi değil. Aynı zamanda Ukrayna krizinin kök nedenlerinin ele alınması gereken bir mesele” dedi.
Sonuç
Trump, başkanlık kampanyası sırasında Ukrayna ve Rusya arasında bir anlaşmayı görevinin başında veya hatta öncesinde sağlayacağını defalarca dile getirmişti. Ancak yardımcıları, böyle bir anlaşmanın aylar veya daha uzun sürebileceğini kabul etmişti.
Ukrayna’daki savaş, doğu cephesinde yıpratma savaşına dönüşmüş durumda. İki tarafın müzakere pozisyonları arasında büyük farklılıklar var ve bazı Ukraynalılar, yıllar süren yıkıcı çatışmaların ardından büyük tavizler vermeleri gerekeceğinden endişe ediyorlar.
