Kanunda İmar Hakkı Tanımı
Yeni düzenlemeyle İmar Hakkı Kanunu’na “imar hakkı aktarımı” tanımı eklendi. Bu tanım, kamuoyunda tartışmalara neden oldu. ‘Kişinin sahibi olduğu gayrimenkulden çıkarılarak, başka bir yerdeki gayrimenkule taşınmak zorunda kalacağı’ şeklinde yorumlar yapıldı.
İmar Hakkı Transferinin Amacı
Gayrimenkul Hukuku Derneği Kurucu Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, konuyla ilgili olarak şu açıklamayı yaptı:
“Şimdi bizim imar uygulamalarımızda özellikle binlik planlar çıktıktan sonraki o 5 yıl içerisindeki, yani 18 uygulaması dediğimiz imar düzenlemesinin yapılması, parselasyon düzenlemesinin yapılmasına kadar geçen sürede, mevcut taşınmazlarla ilgili kısıtlılık hali mevcut oluyor. 5. yıl geçtikten sonra da hatta belediyeler imar düzenlemelerini, parselasyon düzenlemelerini bütçe yetersizlikleri sebebiyle yapmıyordu. Bu kapsamda vatandaş da ne yapıyordu? Mahkemeye gidip kamulaştırmasız el atma davaları açıyordu. Bu kapsamda yine kamunun çok ciddi şekilde zararı ortaya çıkıyordu ve bu paralar belli bir zaman sonra maliklere ödenmek zorunda kalıyordu.”
“Şimdi imar hakkı transferiyle getirilmek istenen; mevcut imar planlarıyla yapılan kısıtlılık hali kapsamında vatandaşa hemen başka bir alanda bu imar hakkını kullanma hakkının verilmesi. Yani şunu söylemeye çalışıyoruz; sizin örneğin bir arsanız var, bu arsanız okul alanı olarak düzenlenmiş veya yeşil alan olarak düzenlenmiş ve siz artık burada bu arazinize bir özel mülkiyet tesis edemiyorsunuz. Bina yapamıyorsunuz, konut yapamıyorsunuz. Çünkü burası okul olacak, hastane olacak veya park olacak… İşte bu düzenleme yapılır yapılmaz belediye veya ilgili idare, size kendisine ait başka bir imar alanında bu hakkı transfer ederek o hakkın orada gerçekleşmesini sağlayacak.”
Değer Arttırımı Payı
Kanunda ‘değer artış payı’ ile ilgili de değişiklik yapıldı. Kiraz, bu değişiklikle ilgili şunları söyledi:
“İmar parselasyon düzenlemesi yapıldığı alanla ilgili konulan fonksiyonun bir daha başka bir amaçla düzenlenmesi mümkün olmayacak. Siz hangi amaçla düzenleme ortaklık payını kesmişseniz, bu amaçla buranın kullanılmasını sağlamanız ve zorunlu olarak bu kapsamda bu şekilde bu amaca uygun yerine getirmeniz gerekiyor. Burada böyle bir düzenleme getiriliyor.”