Fishlake Ulusal Ormanı’nda bulunan Pando, 43 hektarlık bir alanı kaplar ve yaklaşık 47.000 genetik olarak özdeş kavak gövdesinden oluşan devasa bir organizmadır. Tek bir kök sistemine bağlı olan bu kavak gövdeleri, Pando’yu biyolojik olarak nadir kılar.
İlk bakışta ağaçlardan oluşan bir koleksiyonmuş gibi görünse de, Pando’nun tüm gövdeleri ortak bir kök sisteminden türemiştir. Bu nedenle hepsi genetik olarak aynıdır, bu da onu tek bir organizma yapar.
“Pando” adı, Latince “Yayıldım” anlamına gelir. Bu isim, organizmanın kök ağından çıkan sürgünlerle yayılmasını yansıtır. Bu kök sistemi, Pando’nun Buz Çağı’ndan bugüne hayatta kalmasına ve iklimsel ve jeolojik değişimlere uyum sağlamasına izin vermiştir.
Bilim insanları Pando’yu sadece dünyanın en büyük organizması olarak değil, aynı zamanda 13 milyon ton ağırlığıyla en ağır ve en uzun ömürlü organizmalardan biri olarak da görmektedir. Hem büyüklüğü hem de dayanıklılığıyla doğanın en çarpıcı canlılarından biridir.
Pando’nun yaşını belirlemek zordu. Chicago Üniversitesi’nden bir ekip, 500’den fazla DNA örneği kullanarak Pando’nun zamanla biriken genetik mutasyonlarını inceledi. Bu, yaşının 16.000 ila 80.000 arasında olduğunu gösterdi. Diğer yöntemler de bu tahminlerle uyumluydu.
Pando, eşeysiz üremeyle yenilenir. Bir sürgün ölürse, kök sistemi onu yeni gövdelerle değiştirir. Bu, Pando’ya uzun bir ömür ve dayanıklılık sağlar. Her gövde genetik olarak aynı olsa da, somatik mutasyonlar Pando’nun hastalıklara, aşırı iklim değişikliklerine ve diğer tehditlere uyum sağlamasına yardımcı olur.
Pando’nun uzun ömrüne rağmen, hayatta kalması tehdit altındadır. Geyik ve sığır gibi hayvanlar genç sürgünleri tüketirken, kurt ve puma gibi doğal yırtıcıların yokluğu durumu kötüleştirir. Pando ayrıca hastalıklarla ve kök sisteminin bozulmasıyla mücadele eder. Gelişmiş yaşı da yenilenme yeteneğini sınırlayabilir.
Pando’nun sadece biyolojik değil, aynı zamanda çevresel önemi de vardır. Toprağı korur, suyu tutar ve karbon depolar. Ayrıca hayvan ve bitkiler için barınak ve yiyecek sağlar. Bilim insanları ve çevreciler, Pando’yu korumak için çitler kurmak ve doğal kontrol mekanizmalarını yeniden devreye sokmak gibi önlemler almaktadır.
