Tarihin En Eski 6 Hastalığı
İnsanlık, yüzyıllardır bir dizi hastalıkla mücadele ediyor. Bazıları artık hayatımızda yer almıyor, ancak bazıları da şekil değiştirerek aramızda dolaşmaya devam ediyor. Bu uzun süredir var olan hastalıkların bilim dünyası için bir şans mı yoksa şanssızlık mı olduğu hâlâ net değil. İşte bilinen en eski 6 hastalık:
Kanser
Günümüzde neredeyse her yerde bir kanser haberi duyuyor gibiyiz. Kanser vakaları günümüzde daha yaygın görünse de bu hastalık aslında dünyanın en yaşlı hastalıklarından biri. Neredeyse 1,7 milyon yıllık bir geçmişi var!
Kanserin gerçek kökenleri hâlâ tartışılıyor. Ancak Güney Afrika Bilim Dergisi’nde 2016 yılında yayımlanan bir makalede Güney Afrika’daki Swartkrans Mağarası’nda 1,7 milyon yıllık bir homininin ayak parmağı kemiğinde bilinen en eski insan habis tümörünün tespit edildiği bildirildi.
Tüberküloz
Solunum yolu enfeksiyonlarının son zamanlarda arttığı düşünülse de akciğer enfeksiyonu olan tüberküloz vakaları 100 yıl öncesi kadar endişe verici değil. Yine de bu durum tüberkülozun yaklaşık 70 bin yıldır insanlarla birlikte olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Tüberküloz, hasta birinin öksürmesiyle havaya taşınan küçük damlacıklar yoluyla bulaşır. Oldukça bulaşıcı ve ölümcül bir hastalıktır. Kökenleri antik döneme dayanır. Tüberkülozun ilk kez 70 bin yıl önce Afrika’daki Paleolitik insanlar arasında ortaya çıktığı düşünülüyor.
Diş Çürüğü
7’den 70’e en yaygın sağlık sorunlarının başında gelen diş çürüğünün tarihi de oldukça eski. Yaklaşık 15 bin yıldır insanların uğraştığı en büyük rahatsızlıkların başında diş çürükleri geliyor. Avcı-toplayıcı dönemde insanlar genellikle protein ağırlıklı beslendiği için diş çürükleri bu kadar yaygın değildi. Ancak değişen beslenme alışkanlıkları dişlerin yapısını da değiştirdi.
2014 yılında Londra Doğa Tarihi Müzesi’ndeki bir çalışma, 15 bin yıl önce Fas’ta avcı-toplayıcı devirde yaşayan bir topluluktaki iskelet kalıntılarında diş çürüklerinin yer aldığını göstermiştir.
Sıtma
İnsanlığın yaklaşık 5500 yıldır savaştığı sıtma, can kayıplarına neden olan yorucu bir hastalıktı. Sıtmanın en büyük salgını İkinci Dünya Savaşı sırasında Filipinler ve Yeni Gine’de savaşan ABD askerleri arasında yaşanmıştır. Ancak bu salgın sıtmanın başlangıcı değildir.
Lyme Hastalığı
Bilim dünyasının görece yeni keşfettiği Lyme hastalığı, tahmin edildiğinden daha eski bir tarihe sahip. Hastalık ilk kez 1975 yılında tanımlandı. Ancak hastalığa neden olan Borrelia burgdorferi bakterisi yaklaşık 5300 yıldır var!
Leishmaniasis
Böceklerin neden olduğu hastalıkların sayısı hiç az değildir. Bunlardan biri de yaklaşık 4000 yıldır insanlarla birlikte yaşamaya devam eden Leishmaniasis’tir.
Leishmaniasis enfeksiyonu, Phlebotomus cinsine ait dişi kum sineklerinin içinde yaşayan Leishmania cinsindeki parazitlerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre her yıl yaklaşık 1 milyona kadar Leishmaniasis vakası tespit edilmektedir.
