Çin Hükümetinden Çinli Otomobil Üreticilerine Batı Açılımı Uyarısı
Geçtiğimiz yıllarda Batı açılımına ağırlık veren Çinli otomobil üreticilerine Çin hükümetinden uyarı geldi.
Buna göre, Çin hükümeti yerli üreticilerine Batı pazarlarına girme planlarını askıya almalarını talep etti.
Avrupa ve Çin arasında Çinli markalara uygulanacak vergiler konusunda görüşmeler sürerken, Pekin yönetimi Çinli üreticilere Batı’da yeni üretim tesisleri için görüşme yapmamalarını ve anlaşma imzalamamalarını tavsiye etti.
Pekin’in bu çağrısı, Avrupa Birliği’nin bu ayın başlarında Çin’in elektrikli araç üreticilerine haksız sübvansiyonlar sağladığını iddia ederek Çin’de üretilen elektrikli otomobillere gümrük vergilerini yüzde 45’e çıkarması yönünde görüşme başlatmasının ardından geldi.
Bu uyarıların etkileri merakla beklenirken, kaynaklar Çinli otomobil üreticilerinden Dongfeng Motor Group’un hükümetin çağrısına yanıt olarak İtalya’da potansiyel fabrikalar kurma planlarını durdurduğunu belirtiyor.
Üç Gruba Ayrılan Çinli Otomotiv Üreticileri
Çinli otomotiv üreticileri devlet, yarı devlet ve özel şirketler olarak üçe ayrılıyor.
Merkezi hükümetin kontrolündeki üreticiler FAW, Dongfeng ve Changan olarak biliniyor.
Yerel yönetimlerin kontrolünde olan ve yarı devlet şirketi statüsünde bulunan üreticiler ise SAIC, GAC, BAIC, JAC ve Chery olarak sıralanıyor.
BYD, Geely, GWM, Seres, Nio, Xpeng, Li Auto, Hozon Auto, Leapmotor ve Xiaomi Auto ise Çin’in öne çıkan özel statülü otomobil üreticileri arasında yer alıyor.
Bu sınıflandırmaya göre, Pekin yönetiminin çağrısına ilk olumlu yanıtın devlet şirketi olan Dongfeng’den gelmesi bekleniyor.
Öte yandan Çinli yayın organı South China Morning Post’un haberine göre, bir diğer Çinli üretici GAC, Pekin’in uyarılarına rağmen Avrupa açılımına devam edeceğini ve bölgedeki yatırım olanaklarını araştırdığını açıkladı.
‘Dizel Skandalı’ Dönüm Noktası Oldu
Dokuz yıl önce patlak veren “dizel skandalı”, otomotiv endüstrisinde büyük bir değişime yol açtı.
Tüm dünyada üreticiler elektrikli ve bağlantılı araçlara yönelerek sıfır emisyonlu araçların regüle edilmesiyle birlikte yüz yıllık üreticilerin karşısına sıfırdan başlayan rakipler çıktı.
Bu yeni rakiplerin çoğu Çin’den geldi. Ürünlerini yerli pazarlarında test eden Çinli markalar, pandemi sonrasında Batı pazarlarına akın etmeye başladı. Avrupalı modellere karşı rekabetçi fiyatlar ve ileri teknolojiyle pazardaki güçleri hızla değiştirdiler.
Pazar Payları 4 Kat Arttı
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği’ne (ACEA) göre, 2020’de Avrupa elektrikli araç pazarının yüzde 2’sini oluşturan Çinli markalar, 2023’te bu payı yüzde 8’e çıkardı.
Çinli üreticiler Türkiye’de de 2023’te hızlı bir giriş yaptı. Geçtiğimiz yıl, Çinli otomobil markaları Türkiye otomobil pazarının yüzde 6’sını oluşturdu. Ancak 2024’ün ilk yarısında bu pay yüzde 10’a ulaştı. Yaz aylarında ise Türkiye, 2023’te sadece Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulamasına başlamış Haziran 2024’te ise bu vergi tüm Çin’den ithal edilen araçlara uygulanmaya başlanmıştır.
Batı’ya Açılma Planları Gözden Geçirilebilir
Aynı dönemde Avrupa Birliği de benzer adımlar attı. Kasım ayından itibaren AB’de Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 35’e varan ek gümrük vergisi uygulanması bekleniyor.
Atılan bu adımların başlıca amacı, ülkelerin yerli üreticilerini korumak gibi görünüyor. Öte yandan, Batı’ya açılma planları yapan Çinlileri yatırım yapmaya ikna etmek de ek gümrük vergilerinin bir hedefi. BYD’nin önce Macaristan’a sonra Türkiye’ye yatırım yapacağını açıklaması bu çerçevede değerlendirilebilir.
Benzer şekilde Chery’nin de Türkiye yatırımı için çalışması ve bu planı üst üste iki yıldır açıklaması dikkat çeken bir başka gelişme.
Çin hükümetinin ülkedeki üreticilere yaptığı çağrıların, Çinli üreticilerin Avrupa coğrafyasında yatırım planlarını gözden geçirmesine yol açıp açmayacağı, otomotiv sektöründeki en önemli gündem maddelerinden biri olacak gibi görünüyor.
Ancak Batı’ya yatırım yapmayan Çinlilerin, Avrupa pazarlarında rekabetçi kalması, ek gümrük vergileri ve diğer düzenlemeler nedeniyle bundan sonra oldukça zorlu bir hal alacak gibi görünüyor.
