DOĞUM BORÇLANMASINDA KISMİ İADE MÜMKÜN MÜ?
Eşiniz 1968 doğumlu olup, 1991 yılında sigorta girişi mevcut. Sigortalı olarak çalışmasını sürdürmekte. Mevcut 2411 prim günü ile 3600 prim günü üzerinden emekli olmak üzere 1200 gün doğum borçlanması yapmış ve toplam prim günü 3611 olmuş. Emeklilik başvurusunda yaş şartı nedeniyle 58 yaşında emekli olabileceği söylenmiş. 17 ay daha çalışmayı planlıyor. Ödenmiş olan 1200 günlük borçlanmanın 510 gününün geri alınıp alınamayacağı sorgulanmış.
Borçlanma tutarının tamamının, borçlanma yapan kişinin talebi halinde ve emekli aylığı bağlanmamış olması koşuluyla iade edilebileceği belirtilmelidir. Doğum borçlanmasının tamamının iade edilmesi halinde, eşiniz 58 yaşına geldiğinde 650 gün eksik kalacaktır. Bu eksik günler yeniden borçlanılabilir.
Ancak borçlanmaların faizsiz iade edildiğini unutmamalısınız. Eşinizin 2023 yılı başında yaptığı 1200 gün borçlanma için 82.829 TL tutarında ödeme yapılmıştır. Emekliliğe hak kazandığında, bu tutar iade edilecekse faizsiz olarak alınabilecektir. Günümüzün yüksek enflasyonu göz önüne alındığında, bu paranın alım gücü önemli ölçüde düşecektir.
Mevcut durumda, borçlanmanın tamamını geri almanın avantajlı olmayacağı düşünülmektedir.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILARA EMEKLİ İKRAMİYESİ ÖDENİR Mİ?
İsteğe bağlı prim ödeyen kişilere emekli ikramiyesi ödenmemektedir. Emekli ikramiyesi, kamuda çalışanlar için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmekte olup, özel sektör çalışanlarına ise kıdem tazminatı ödemesi işverenleri tarafından yapılmaktadır.
ENGELLİ VERGİ İNDİRİMİ İLE EMEKLİ OLANLAR YASA DEĞİŞİKLİĞİNDEN ETKİLENECEK Mİ?
%51 engel oranıyla vergi indiriminden yararlanarak Ağustos 2022’de emekli olanlar, TBMM’de görüşülmekte olan yasa değişikliğinden etkilenmeyecektir. Süresiz raporlu olanların raporları hakkında sahtelik şüphesi veya soruşturma olması halinde yeniden rapor almaları istenebilmektedir.
Süreli raporu olanların ise süresinin dolmasından sonra sağlık kurullarından rapor almaları gerekecektir. Ancak, bu kişilerin engellilik durumlarının tespitinde emeklilik tarihlerindeki kurallar geçerli olacaktır. Dolayısıyla, süreli raporu olanlar da yasa değişikliğinden etkilenmeyecek ve rapor alma konusundaki kazanılmış hakları korunacaktır.
Daha önce engelli vergi indirimi raporu almış ancak henüz emekli olmamış kişiler, yasa değişikliğinden etkilenecektir. Bu kişilerin emekli olabilmeleri için, SGK sağlık kurullarından alacakları raporda çalışma gücü kayıp tespiti yapılmalıdır. Hastalıklarının, çalışma gücünde en az %40 kayba neden olduğunun tespit edilmesi halinde engelli emekliliğinden yararlanabileceklerdir.
