Buharlaşma Süreci Akdeniz’i Değiştirdi
Akdeniz’in 5,5 milyon yıl önce bugünkünün 10 katından fazla su kaybettiği, yeni bir araştırma ortaya koydu. Bu muazzam buharlaşma, iki aşamada gerçekleşti.
Aşama 1: Su Akışının Sınırlandırılması
İlk aşama, 35.000 yıl sürdü ve Cebelitarık Boğazı’ndan Akdeniz’e su akışının azalmasını içeriyordu. Bu düşüş, suyun tuzluluğunu artırarak buharlaşma hızını hızlandırdı.
Aşama 2: Tam İzolasyon
İkinci aşamada Akdeniz tamamen izole hale geldi ve buharlaşma hızlandı. Su seviyeleri bazı bölgelerde 2,1 kilometreye kadar düştü. Özellikle Doğu Akdeniz’de tuz birikiminin artması su seviyelerindeki düşüşe katkıda bulundu.
Buharlaşma sonucu Sicilya Boğazı’ndaki su altı yükseltisi ortaya çıktı ve Avrupa ile Afrika arasında bir kara köprüsü oluşturdu. Bu, Akdeniz’in doğu ve batı bölümlerini ayırdı.
Küresel Etkiler
Akdeniz’in su kaybı, yalnızca kendisiyle sınırlı kalmadı. Su çekilmesi, küresel yağış ve iklim modellerini değiştirdi. Ayrıca çevredeki karasal alanların kurumasına ve yüzey basıncının değişmesine neden oldu.
Cebelitarık Boğazı’nın Önemi
Günümüzde Cebelitarık Boğazı’nın genişliği ve derinliği Akdeniz’in su seviyesini koruyor. Boğaz olmasaydı, su seviyesi her yıl yaklaşık yarım metre düşecekti.
Zanclean Sel Olayı
Buharlaşma süreci, Zanclean Sel Olayı ile tersine döndü. Bu olay, Atlantik Okyanusu’nun sularının Akdeniz’i yeniden doldurduğu bir süreci ifade eder. Ancak yeni araştırma, buharlaşmanın Akdeniz’i ve çevreleyen bölgenin evrimini şekillendirdiğini göstermektedir.
Çalışmanın Önemi
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden Giovanni Aloisi liderliğindeki araştırmacılar, bulgularının Akdeniz bölgesinin ve ötesindeki biyolojik ve jeolojik evrim hakkında önemli bilgiler sağladığını belirtiyorlar. Çalışmaları, Nature Communications dergisinde yayınlandı.
