AB ile İlişkilerde Normalleşme Hedefi: 2025
Türkiye, 2025 yılına kadar Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerini normalleştirmeyi hedefliyor. Bu süreçte Ortaklık Konseyi’ni yeniden başlatarak “resmi, kurumsal, üst düzey ilişkileri canlandırmayı” ve önümüzdeki yıllara daha sağlam bir temel bırakmayı amaçlıyor.
İlişkilerin Tarihçesi ve Gerilemesi
AB Daimi Temsilcisi Faruk Kaymakcı, Türkiye-AB ilişkilerinin en verimli döneminin 1999-2006 yılları arasında olduğunu belirtiyor. Ancak 2006’dan sonra Kıbrıs meselesi ve Nicolas Sarkozy’nin yaklaşımı ilişkilerde olumsuz etkilere yol açtı. 18 faslın bloke edilmesi, üyelik müzakerelerine ciddi bir darbe olarak değerlendirildi ve Türkiye’de reform hevesinin kırılmasına neden oldu.
Göç Anlaşması ve Sonraki Gerilimler
2015’teki göç krizi, Türkiye-AB ilişkilerine bir canlanma fırsatı olarak görüldü. 18 Mart Mutabakatı, iki temel ayağa dayanıyordu: düzensiz göçün yönetimi ve Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesi. Ancak 15 Temmuz FETÖ darbe girişimi, güvenlik odaklı politikalara yol açarak ilişkilerde sekteye neden oldu.
Doğu Akdeniz gerilimi, Temmuz 2019’da AB kararlarıyla Türkiye’ye karşı alınan önlemlere dönüştü, ilişkilerde ciddi bir durgunluk yarattı ve üst düzey diyaloglar ile Ortaklık Konseyi askıya alındı.
Şu Anki Durum
Kaymakcı, AB’nin üyelik müzakerelerini sonlandırmadığını veya resmi olarak askıya almadığını, ancak “durma noktasında” olduklarını vurguluyor. Fransa ve Türkiye arasındaki gerilim, ilişkileri daha da zorlaştırdı.
Normalleşme Çabaları
Doğu Akdeniz gerginliğinin ortadan kalkmasıyla birlikte AB, ilişkileri normalleştirme eğilimi gösterdi. Aralık 2024 zirvesinde yüksek düzeyli ekonomi diyaloğunun toplanması ve Avrupa Yatırım Bankası’nın Türkiye’ye dönmesi kararları alındı.
Türkiye’nin Hedefleri
Kaymakcı, Türkiye’nin AB’ye olası katkısından ve üyelikten kazanacaklarından vazgeçmenin kolay olmadığını belirtiyor. Türkiye, en azından diyalogların yeniden açılmasını ve Ortaklık Konseyi’nin toplanmasını istiyor.
Engeller ve Fırsatlar
AB, yüksek düzeyli diyalogların başlamasına engel oluyor. Ancak Türkiye önemli bir aktör ve AB’nin dünya barışına ve istikrarına katkıda bulunmak için Türkiye ile diyalog kurması gerekiyor.
Suriye’deki gelişmeler ve ABD seçimlerinin ardından yaşanan hızlı değişimler, Türkiye-AB ilişkilerini etkileyebilir. Türkiye, bu gündemin içinde yer almalı ve NATO-AB ilişkisinin kilidini açmalı.
Kaymakcı, 2025 yılında Türkiye-AB ilişkilerinin normalleşmesini hedeflediklerini belirtiyor. Diyalogların devreye girmesi ve Türkiye’nin potansiyelinin daha iyi anlaşılması, işbirliğini artıracak ve üyelik müzakerelerinin canlanmasına yol açabilir.
