2016-2020 döneminde dünya gündemine oturan Donald Trump, dört yıl aradan sonra yeniden Beyaz Saray’a başkan olarak dönmeye hazırlanıyor. Siyaset ya da askeri deneyimi olmadan göreve gelen Trump, önceki başkanlık döneminde Amerika ve dünyayı şaşkına çevirdi.
Cumhuriyetçiler, 2020 seçimlerini kaybettikten sonra 2021 Ocak ayında Kongre baskınına neden olan Trump’ı aday göstererek bir sürpriz daha yaptı. Trump, seçimi Kamala Harris ile birlikte yarışan Joe Biden’ı yenmeyi başardı.
78 yaşındaki Trump, görev yaptığı sırada “sus payı” davasında suçlu bulunup beraat etti. Böylece ABD’de görev yaparken hüküm giyen ilk başkan oldu.
Trump, sosyal medyayı “günlük” olarak kullanan, sosyal medyada çok aktif bir isim. Başkanlık döneminde Twitter’dan 26 binden fazla tweet paylaştı. Hesabı platform tarafından kapatıldıktan sonra kendi sosyal medya platformu Truth Social’ı kurdu.
Trump’ın yakın dostu Elon Musk’ın sahibi olduğu Twitter, yakın zamanda yeniden açıldı. Trump da dahil olmak üzere birçok kullanıcı hesabına geri döndü. Trump ve Musk’ın sosyal medya gücüyle “manipülatif” ve “doğruluğundan şüphe edilen” haberleri paylaşmaları mümkün.
Trump’ın seçim kampanyası boyunca en sık dile getirdiği konu düzensiz göçmenlerle mücadeleydi. 2016 seçim kampanyasında “güney sınırına duvar yapacağını ve parasını Meksika’ya ödeteceğini” söylemişti.
Göreve başladıktan hemen sonra Meksika-ABD sınırını kapatma ve ülke tarihindeki en büyük sınır dışı etme operasyonunu başlatma sözü verdi. Planlarını tam olarak nasıl finanse edeceğini açıklamayan Trump, Meksika sınırındaki duvarın inşasını tamamlama sözü verdi.
Biden-Harris yönetimi sırasında ABD’nin Meksika ile güney sınırındaki geçiş sayısı rekor seviyelere ulaştı. ABD’li uzmanlar, Trump’ın vaat ettiği ölçekte sınır dışı etmelerin büyük yasal ve lojistik zorluklarla karşılaşacağını ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceğini söylüyor.
Trump, “gümrük vergisi” kelimesini çok seviyor. Seçim kampanyası sırasında söz verdiği yeni ticaret kısıtlamaları konusunda hızlıca hareket etmeyi planlıyor.
Seçilmiş başkan, tüm ABD mal ithalatına genel olarak %10 ila %20 arasında gümrük vergisi ve Çin’den gelecek tüm ürünlere %60 gümrük vergisi uygulayacağını söyledi. Bu, ilk döneminde uyguladığı vergileri önemli ölçüde artıracak.
ABD’de yapılan anketler, ekonominin seçmenler için öncelikli bir konu olduğunu gösterdi. Trump, Biden döneminde yükselen ancak daha sonra düşen “enflasyonu sona erdirme” sözü verdi. Ancak ABD’de bir başkanın fiyatları doğrudan etkileme gücü sınırlı.
Küresel ısınmaya inanmayan Trump, ilk başkanlığı sırasında yüzlerce çevre anlaşmasından çıktı ve Amerika’yı Paris İklim Anlaşması’ndan çekilen ilk ülke yaptı. Biden, göreve geldiği ilk gün Paris İklim Anlaşması’nı yeniden imzaladı.
ABD basınında Trump’ın ekibine yeniden anlaşmadan çekilme emri verdiği öne sürüldü. Anlaşmadan çekilmek, ABD’nin artık belirlenen karbon emisyonu azaltımlarını karşılamakla yükümlü olmayacağı anlamına gelecek.
Trump, Paris İklim Anlaşması’nın standartlarıyla çelişiyor ve ABD’nin petrol ve gaz üretimini önceliklendirmek istediğini defalarca söyledi. Biden yönetiminin rüzgar enerjisini genişletme ve elektrikli otomobil üretimini artırma planlarını da eleştirdi.
Trump, İsrail Başbakanı Netanyahu’ya Gazze’deki savaşı Ocak ayına kadar bitirmesini istediğini söyledi. Son günlerde gerçekleşen müzakere görüşmelerinde sona gelinmesinde bunun da etkisi olduğu düşünülüyor.
Ancak Trump’ın Gazze ve Batı Şeria hakkındaki görüşleri Biden yönetiminin görüşlerinden oldukça farklı. Biden, İsrail birliklerinin nihayetinde Gazze’den ayrılmasını ve Netanyahu’nun iki devletli bir çözümü kabul etmesini desteklerken, Trump daha önce İsrail’in Filistinliler üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasını sağlayacak bir planı destekledi.
Trump, Rusya-Ukrayna savaşının da sona ermesini istiyor. Bu bölgede barışı sağlayacağına emin olduğunu defalarca söyledi, ancak Kiev ile Moskova arasındaki barışı nasıl sağlayacağını anlatmadı. Seçim kampanyası sırasında göreve başlamadan önce görüşmelere başlayacağını söyledi.
Savaştan Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’i sorumlu tuttu ve kazanırsa ülkeye yatırım yapmamakla tehdit etti. Zelenskiy, Trump’ın seçim kampanyası süresinde Florida’daki malikanesine ziyaret etti.
Trump, başkanlık düellosunda ulusal kürtaj yasağını yasalaştırmayacağını söyledi.
2022’de, çoğunluğu muhafazakar yargıçlardan oluşan Yüksek Mahkeme, ülke çapındaki anayasal kürtaj hakkını iptal etti. Kürtaj konusu, seçimi kazanan Kamala Harris için önemli bir kampanya konusu haline gelmişti.
Trump, eyaletlerin kürtajla ilgili kendi yasalarını belirlemede özgür olması gerektiğini düzenli olarak söyledi.
