Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, sosyal koruma harcaması 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 108,6 artışla 2 trilyon 693 milyar 497 milyon TL’ye ulaştı.
Sosyal koruma harcamalarının yüzde 98,2’si olan 2 trilyon 645 milyar 267 milyon TL’lik kısım sosyal koruma yardımlarından oluşmaktadır.
Sosyal koruma yardımları içerisinde en büyük harcama kalemi 1 trilyon 175 milyar 190 milyon TL ile emekli/yaşlılara yapılan harcamalardır.
Bunu 809 milyar 343 milyon TL ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları takip etmektedir.
Ülkemizde sosyal koruma kapsamında emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşı alan kişi sayısı 2022 yılında 14 milyon 851 bin iken, yüzde 13,8 artışla 2023 yılında 16 milyon 893 bin kişiye yükselmiştir.
Sosyal koruma kapsamında maaş yardımı sayısı da 2022 yılında 15 milyon 630 bin iken, 2023 yılında 17 milyon 719 bine çıkmıştır.
Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı 2023 yılında yüzde 10,1 olmuştur. Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise yüzde 10,0 olarak gerçekleşmiştir.
Risk/ihtiyaç grupları bazında bakıldığında, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların yüzde 4,4 ile en büyük paya sahip olduğu görülmüştür. Bunu, yüzde 3,0 ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları ve yüzde 1,0 ile dul/yetim harcamaları takip etmektedir.
Sosyal koruma yardımlarının yüzde 13,3’ü şartlı olarak verilmiştir. Şartlı yardımlar içinde en büyük payı yüzde 51,2 ile aile/çocuk yardımları oluşturmaktadır. Bunu yüzde 17,7 ile engelli/malul yardımları ve yüzde 13,4 ile hastalık/sağlık bakımı yardımları takip etmektedir.
Sosyal koruma yardımlarının yüzde 63,0’ı nakdi olarak verilmiştir. Nakdi yardımlarda en büyük payı yüzde 70,1 ile emekli/yaşlılara yapılan yardımlar oluşturmaktadır. Bunu yüzde 15,4 ile dul/yetim yardımları ve yüzde 5,4 ile aile/çocuk yardımları takip etmektedir.
Sosyal koruma gelirlerinin yüzde 39,6’sını devlet katkıları, yüzde 29,7’sini işveren sosyal katkıları ve yüzde 23,9’unu koruma kapsamındaki bireyler tarafından yapılan sosyal katkılar oluşturmaktadır.
