Suriye: Savaşın Ekonomik Etkisi
Suriye’deki iç savaş, hanelerin refahı üzerinde yıkıcı bir etki yaratmış, yaşam koşullarında ve yoksulluk göstergelerinde keskin bir bozulmaya yol açmıştır.
Aşırı Yoksulluk
İnsani yardım kuruluşlarına göre, aşırı yoksulluk oranı 2009’dan 2022’nin ortalarına kadar %25’e yükseldi. 2019 Lübnan mali krizi, COVID-19 salgını ve Ukrayna’daki savaş, Suriyeli hanelerin refahını daha da aşındırdı.
Fiyatların Artması
Savaş boyunca Suriye lirası, çatışma, yaptırımlar ve siyasi gelişmeler nedeniyle değer kaybetti. Piyasa döviz kuru, ABD doları karşısında 300 katlık bir değer kaybı kaydetti. Suriye lirasının değer kaybı, yüksek enflasyonu körükledi. 2023’te enflasyon %115, 2024’te ise %120,4 olarak gerçekleşti.
İç Savaş Öncesi ve Sonrası Suriye
Savaş öncesinde Suriye ekonomisi hızla büyümüş, enflasyon mütevazı düzeylerde kalmıştı. 2006’da nüfusun %16,36’sı günlük 3,65 dolardan daha az gelirle yaşıyordu.
Çatışmaların Etkisi
Çatışmalar ve ekonomik şoklar, Suriyelilerin refahında derin bir bozulmaya yol açtı. 2022’de nüfusun %27’si günlük 2,15 dolardan az, %69’u ise günlük 3,65 dolardan az gelirle yaşıyordu.
Bölgesel Farklılıklar
Yoksulluk oranları bölgelere göre değişmektedir. Deyr-i Zor, Hama ve Rakka’da aşırı yoksulluk oranları %50’den fazladır. Halep, Hama ve Deyr-i Zor, nüfusun %50’sinden fazlasının günlük 2,15 dolardan az gelirle yaşadığı üç ana vilayettir. Şam ve Süveyda nispeten daha iyi durumda, yoksulluk oranları %50’nin altındadır.
Çok Boyutlu Kırılganlık
Aşırı yoksulluk gibi, çok boyutlu kırılganlık da vilayetler arasında farklılık göstermektedir. Hasake’de çok boyutlu kırılganlık 2022’de en yüksek seviyedeydi. Dara, Süveyda, Şam’ın kırsal kesimi, Tartus ve Rakka’da da ulusal ortalamanın üzerindeydi.
